Troost

Als afscheidsfotograaf en uitvaartfotograaf maak ik foto’s die troost bieden.
Troostvolle momenten, dat is waar ik op inzoom tijdens een afscheid of uitvaart.

Beelden van troost kunnen jou later helpen om met het gemis om te gaan.

Maar wat is troost dan? En is troost voor iedereen hetzelfde?

Wat is troost?

Troost leer je niet uit boekjes. Het is een beleving.
Het is iets dat mensen heel echt én hecht met elkaar verbindt.

Emoties delen is belangrijk maar om je werkelijk getroost te voelen heb je intimiteit en verbondenheid nodig.
Intimiteit en verbondenheid, dat is wat je me vaak hoort zeggen en het is precies dàt wat ik vastleg als afscheidsfotograaf en uitvaartfotograaf.
Die foto’s waar je intimiteit en verbondenheid op ziet, dat zijn de beelden die troost bieden, die je helpen om met je verdriet en het gemis om te gaan. Het zijn beelden waardoor je je minder eenzaam voelt.

Als uitvaartfotograaf heb ik een goed beeld welke foto’s, die ik tijdens de uitvaart maak, troost bieden. Toch is dat voor iedereen anders. Soms kan een foto troost geven waarvan ik niet persé had verwacht dat het een troostfoto zou zijn.

Hartversterkend

Waarom laten sommige woorden van troost, goed bedoeld en eerlijk en oprecht, je koud of doen je pijn en waarom kun je van andere woorden niet genoeg krijgen?

Over troost hebben we een beeld wat vaak niet helemaal klopt: Als we iemand troosten willen we zo graag iemands verdriet en pijn verminderen of zelfs weg nemen.

Maar…

‘Troosten is niet het verdriet wegnemen van iemand maar ruimte maken om het er te laten zijn’.

zegt Henk Veltkamp, predikant en geestelijk verzorger in Eindhoven.

In zijn boek ‘Troost als houvast’ beschrijft hij vier criteria die hij ontwikkelde om aan te duiden wat echte troost is:

“Troost maakt ruimte voor verdriet en versterkt het hart.
Troost verbindt met de werkelijkheid.
Troost opent toekomst (biedt oriëntatie op weg door de chaos).
Troost maakt zelfstandig (en is zo een sterke kracht tot verandering).

Troost geeft moed en vertrouwen om de werkelijkheid zoals die is onder ogen te zien. En om daar, op eigen benen, weer een weg in te gaan zoeken”.

Troost is iets wat je geeft, liever niet ontvangt

Troost is iets wat je geeft, liever niet ontvangt. Bij het woord troost denken we liever aan een ander en niet aan onszelf. Iedereen verlangt naar troost maar niemand wil graag getroost te worden.

In de tegenwoordige ‘vier-het-leven-maatschappij’ lijkt het soms alsof je alleen maar dankbaar moet zijn voor het leven dat iemand geleefd heeft en niet meer mag rouwen. Je durft -met goed fatsoen- bijna niet meer naar troost te verlangen.
Troost is een eerste levensbehoefte. Dat begint al bij het begin van het leven. Een baby heeft niet alleen voedsel nodig maar ook koesterende warmte en liefde.

Wikipedia omschrijft troost als volgt:

“Troost is het bemoedigen van iemand die lichamelijk of geestelijk lijdt en het verzachten van diens pijn. Troost kan geboden worden met woorden maar ook met lichamelijk contact. De kern van troosten is dat de getrooste zich niet alleen en/of verlaten voelt”.

De herkomst en de betekenis van het woord troost

Het woord troost stamt via het Noorse en West-Germaanse ‘traust’ af van het Indogermaanse ‘deru’ of ‘dreu’ dat ‘vastheid’ betekent.
Vandaar de betekenissen als ‘zekerheid’ en ‘vertrouwen’ in woorden als het Duitse ‘trauen’ en ‘treu’ en het Engelse woord ‘trust’.

Het Engelse woord voor boom, ‘tree’ stamt ook af van het woord ‘deru’.

Het zou best kunnen dat dat de reden is dat we vaak troost bij een boom vinden. Spontaan je armen rond de stam van een oude beuk slaan; even zijn stevigheid en kracht voelen. Maar ook verbinding. Het erkennen van emoties en het ervaren van verbinding horen bij troost.

Iemand met sterkte laden

Om nog even terug te gaan naar de betekenis van het woord troost, In het Engels is het ‘to comfort’. Daar zitten de Latijnse woorden ‘con’ in wat ‘met’ betekent en ‘fortis’ wat sterk betekent.

Troosten betekent dus letterlijk:
‘Iemand met sterkte laden’.

De werking van troost

Waar werd jij het meest door getroost?
Vaak blijkt dit iets heel anders te zijn dan wat je zelf als troost voor een ander bedenkt. Daarom kan een foto die ik tijdens een afscheid of uitvaart maak en waarvan ik niet verwacht dat het persé een troostfoto is, toch de meest troostrijke foto zijn voor de familie.

Troost heeft drie belangrijke werkingen:

1. Het maakt ruimte voor verdriet

Je kent ze wel, de woorden die als troost bedoeld zijn maar averechts werken:
‘De scherpe randjes gaan er vanaf’.
‘Gelukkig heb je nog 2 kinderen’.
‘Je bent nog jong, je vindt weer wel iemand anders’.

Degene die je wil troosten, heeft hier niks aan. Op zo’n moment heb je iemand nodig die ziet hoe het met je gaat en dát laat merken.
Zo iemand geeft je de kracht om je verdriet en pijn onder ogen te zien. Hoe moeilijk dat ook is.

Als afscheidsfotograaf en uitvaartfotograaf kijk ik ook met je mee. Ik focus met mijn foto’s die ik tijdens een afscheid of uitvaart maak, niet op het verdriet en de pijn. Maar het mag er wél zijn. Het hoeft niet ontkend of weggestopt te worden.

Troost zorgt er niet voor dat het verdriet verdwijnt maar maakt het juist mogelijk om het er te laten zijn. De foto’s die ik tijdens een afscheid en uitvaart maak, zorgen er voor dat je je verdriet durft toe te laten.

Manu Keirse, rouwexpert, hoogleraar aan de universiteit van Leuven en schrijver van vele boeken over rouw en verlies, zegt:

‘Troosten is geen dam opwerpen tegen verdriet maar een bedding aanleggen waardoor het kan stromen’.

Troost gaat om erkenning van je emoties. Foto’s van het afscheid en de uitvaart helpen je om je emoties te kunnen voelen te herkennen en te erkennen.

2. Het versterkt je hart

Je kent het gezegde vast wel: ‘iemand een hart onder de riem steken’. Het is taal van het leger. De riem kruist de borst, van de linkerschouder naar de middel, over de plaats van het hart. Wie daar geen hart heeft, of geen moed, kan niet vechten. Er moet dus een hart onder de riem gestoken worden.

Vaak wordt de uitdrukking ook omgedraaid: een riem onder het hart steken. Als het hart (de moed) je in de schoenen zinkt, dan is zo’n tijdelijk hulpmiddel als een riem een uitkomst.

Zonder troost kun je niet verder met je leven. Toch ontgaat of vergeet je vaak de troostende momenten tijdens een uitvaart.
Hier biedt afscheidsfotografie en uitvaartfotografie uitkomst:
Troostende momenten merk je op het moment zelf vaak niet op. Je ziet ze pas achteraf terug op de foto’s.
Zowel afscheidsfotografie als uitvaartfotografie is dus een prachtige manier die je verder helpt.

3. Hulp bij het omgaan van een ingrijpende gebeurtenis in je leven

Ieder gaat op zijn eigen manier om met verlies en pijn. En dat is prima. Het gaat er om dat je op één of andere manier je verdriet draagbaar maakt.
De enige manier waarop je het draagbaar kan maken is, wat er is gebeurd, zó vaak en zó lang door je heen laten gaan met alle pijn, woede en verdriet die daarbij hoort dat het jouw eigen verhaal wordt, in je eigen woorden.
Dat helpt je om je verdriet en het gemis te verweven in je leven.

Foto’s van het afscheid en foto’s van de uitvaart helpen je om jouw eigen verhaal te maken van wat er is gebeurd. Om je je verhaal eigen te maken. Om je te laten zien dat je niet alleen bent; dat er troostende woorden en troostende armen zijn.

Afscheidsfotografie en uitvaartfotografie, als houvast voor later.

Wil je weten hoe foto’s van het afscheid en de uitvaart van jouw geliefde dierbare kunnen helpen? Neem dan contact met me op.

Bronnen: ‘Troost als houvast’, Henk Veltkamp, ‘Hulp bij verdriet en verlies’, Manu Keirse, Wikipedia.